bolesta.blog.onet.pl unieważnienie małżeństwa kościelnego/rozwód kościelny

  W trakcie kościelnego procesu małżeńskiego na pewnym jego etapie dochodzi do przedstawienia uwag przez Obrońcę węzła małżeńskiego. Etap ten ma miejsce w zależności od praktyki danego Trybunału: bywa, iż można się z nimi zapoznać już na publikacji akt (czyli na ich odczycie), bądź po zamknięciu postępowania dowodowego, kiedy uwagi te przesyłane są Stronom listownie. Też dla dopełnienia tematu warto krótko przypomnieć, iż zadaniem Osoby pełniącej tą funkcję jest podanie racjonalnej argumentacji contra orzekaniu nieważności małżeństwa. Ze sformułowania tego można wysunąć dwa kolejne wnioski. Pierwszy to ten, iż Obrońca węzła wcale nie zawsze optuje przeciwko nieważności, nie byłoby to wówczas do pogodzenia z ową racjonalnością. Drugi wniosek to ten, iż zadaniem Obrońcy węzła jest optowanie przeciwko nieważności, nie zaś za ważnością, gdyż na straży ważnego zawarcia małżeństwa stoi już prawne domniemanie. W końcu przejdźmy do najczęściej podawanych uwag przez Obrońcę węzła małżeński

  Skoro nie każda sprawa kończy się pozytywnym Wyrokiem, wg którego zawarte małżeństwo zostaje uznane za nieważne, to można postawić pytanie: czy wobec tego otrzymanie takiego Wyroku jest trudne, skomplikowane. Zanim udzielimy odpowiedzi na tak postawione pytanie, to warto pamiętać, iż absolutnie nie każdej Stronie zależy na stwierdzeniu nieważności swojego małżeństwa. I nie chodzi tutaj o sytuacje, chociaż takie też można spotkać, iż jedna ze Stron chce wyłącznie utrudnić Współmałżonkowi osiągnięcie innego celu aniżeli Ona ma na uwadze, co o sytuacje, kiedy Strona jest przekonana, iż małżeństwo Jej wcale nie zostało zawarte nieważnie, więc chce działać zgodnie z własnym sumieniem. Generalnie, możliwe trudności można podzielić na dwie grupy: pierwsza z nich jest o charakterze subiektywnym, druga o charakterze obiektywnym. Jeśli chodzi o pierwszą z grup, to w dużej mierze ew. trudności zależą od osobowości, wrażliwości danej Strony (płaszczyzna emocjonalna). Skoro małżeństwo zo

  Wielokrotnie w trakcie kościelnego procesu o nieważność małżeństwa brana jest pod uwagę Rodzina Strony, Stron, stąd warto przyjrzeć się bliżej temu zagadnieniu. Jednym z tytułów, w świetle którego podnoszony jest rzeczony wątek, jest niezdolność natury psychicznej. Ma to miejsce z tego względu, iż zasadnym jest wskazanie na źródło niezdolności, a tym niejednokrotnie może być właśnie Rodzina, i w sensie odziedziczenia czegoś po niej, i w znaczeniu wychowania przez Nią. Jednak z uwagi, iż nie zawsze Strona wzrasta w Rodzinie, to suponowałabym o rozumieniu jej bardziej jako środowiska wychowania, dorastania. Kolejnym tytułem, w którym w pełni sensownym jest nawiązanie do Rodziny, bądź – jak wyżej – środowiska, jest symulacja i jej różne rodzaje. Środowisko może bowiem tak ukształtować osobowość Strony, jednak nie w sensie ukonstytuowania w niej jakiejś anomalii, gdyż symulacja to znosi, iż Strona dokonuje wykluczenia czegoś. Jeszcze innymi przykładowymi prawnymi przyczynami,

  Nie tak rzadko ma miejsce sytuacja, kiedy Strona Powodowa nie utrzymuje kontaktu ze Stroną Pozwaną. Pojawia się stąd pytanie – jaki to może mieć wpływ na całość procesu. Po pierwsze, Strona Powodowa ma obowiązek podania adresu Strony Pozwanej, pod który Sąd Kościelny może kierować korespondencję. Owszem, gdy przez brak dłuższego kontaktu ze Współmałżonkiem Strona Powodowa nie ma wiedzy w tym zakresie, to zawsze może poczynić formalne starania, aby taki adres zdobyć, i nawet, gdy nie przyniesie to pozytywnego skutku, to jednak trudniej będzie podważyć pozbawienie Strony Pozwanej przez to prawa do obrony. A trzeba pamiętać, iż pozbawienie tego prawa czyni Wyrok nieważnym (!). Po drugie, są takie tytuły, przy których obecność Strony przeciwnej jest cenna. Przykładowo niezdolność natury psychicznej po Tej Stronie, a stąd sporządzenie opinii przez Biegłego. Inny walor ma opinia, gdy zostaje ona sporządzona na podstawie tylko treści akt sprawy, a inny, gdy zostanie w nią dodatkowo „

  Często Obie Strony zwlekają z rozpoczęcia swojego procesu, bywa potem, iż jedna ze Stron nosi się co prawda z zamiarem złożenia pozwu, ale zostaje wyprzedzona przez Stronę przeciwną. Pojawia się stąd pytanie: czy ma jakieś konkretne znaczenie fakt rozpoczęcia procesu jako ten pierwszy? Na początku warto przypomnieć jedną z naszych analiz, iż czas, jego upływ na pewno jest niekorzystny dla samej sprawy. Chodzi o takie kwestie, jak zatarcie czegoś w pamięci przez Strony, Świadków, aż po – najważniejsza rzecz – brak dowodów (śmierć, poważna choroba uniemożliwiająca zeznania przez Świadków). I odnośne do tego punktu należy udzielić pozytywnej odpowiedzi, tzn.: dzięki faktowi szybkiego wkroczenia na drogę procesową przez jedną ze Stron sprawa, o ile w ogóle sama w sobie jest zasadna, ma duże szanse na pozytywny finał. Stąd na tej płaszczyźnie ma znaczenie szybkie, jako ten pierwszy rozpoczęcie procesu, wyprzedzenie drugiej Strony, natomiast nie ma znaczenia która ze Stron ten proces za

 – 113 – Ius Matrimoniale 29 (2018) nr 3 DOI:10.21697/im.2018.29.3.07 Arletta Bolesta, Stwierdzenie nieważności małżeństwa. Kompendium dla katolików, Wydawnictwo eSPe, wyd. II, Kraków 2017, ss. 352. Praktyka sądowa pokazuje, że coraz więcej osób zgłasza się do sądów kościelnych, by starać się o stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa. Powstają w Polsce liczne kancelarie prawa kanonicznego oferujące takim osobom pomoc prawną, niejednokrotnie zapewniając, że uda się osiągnąć zamierzony cel. Oprócz kancelarii dostępne są książki opisujące kościelny proces o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Do nich zaliczyć można już drugie wydanie książki autorstwa Arletty Bolesty Stwierdzenie nieważności małżeństwa. Kompendium dla katolików. Na okładce widnieje także napis: Uwzględnia najnowsze zmiany w prawie kanonicznym. Jej pierwsze wydanie miało miejsce w roku 2015, a owe zmiany to przede wszystkim motu proprio papieża Franciszka z 8 września 2015 roku Mitis Iudex Dominus, reformujące proces

  Do tej pory przedmiotem naszych zainteresowań był kościelny proces małżeński, kościelne prawo małżeńskie. Na pewno m. in. z tego względu, iż z nim mamy najczęściej do czynienia. Jednak Kodeks Prawa Kanonicznego to nie tylko normy regulujące instytucje małżeństwa i rodziny, ale to też inne gałęzie w prawie. Może tylko dla samego zobrazowania, to: prawo małżeńskie regulowane jest od kan. 1055 do kan. 1165, oraz – zwłaszcza (bardzo ważny termin) – od kan. 1671 do kan. 1707. Zaś na cały KPK składają się aż 1752 kanony. Co zatem jest regulowane jeszcze w KPK? Obecnie zajmiemy się właśnie tą kwestią, aczkolwiek nie wszelkimi regulacjami, a tylko wybranymi, które też nie należą do rzadkości. Sięgniemy także do tych norm prawnych, które odnoszą się do prawa małżeńskiego. W Pierwszej Księdze Kodeksu – Normy ogólne – sprecyzowane zostały pojęcia czasu: ciągłego oraz użytecznego. Jest to o tyle istotne, gdyż, gdy dochodzi do kościelnego procesu małżeńskiego, to Stronom zostają narzucone pewn

  Przed zawarciem małżeństwa Nupturienci przystępują do Sakramentu Spowiedzi Św., w czasie zawierania małżeńskiego związku przystępują do Komunii Św.. A co w sytuacji, gdy przykładowo jeden z przyszłych Małżonków zataja swój grzech czy grzechy? Czy ma to jakiś wpływ na ew. ważność małżeństwa? Nie do końca. Natomiast kilka razy spotkałam się właśnie z podniesioną kwestią: czy małżeństwo zostało zawarte na sposób ważny, gdy został zatajony grzech. Pytanie bardzo ogólnikowe, podczas gdy sam KPK czyni rozróżnienie pomiędzy grzechem ciężkim a lekkim. Nie wchodząc w kwestie senso stricto religijno-moralne, odnieśmy się tylko do materii prawnej. I tak, zachęca się do spowiedzi z grzechów powszednich, natomiast przypomina się o obowiązku wyspowiadania się z grzechów ciężkich przynajmniej raz w roku. Zatem skoncentrujmy się na tej ostatniej sytuacji, gdy np. jeden z Nupturientów zataja swój grzech ciężki. Mimo takiej sytuacji mowy nie ma o ew. nieważności małżeństwa. Nat

  Wśród przeszkód do zawarcia małżeństwa KPK wymienia przeszkodę święceń. Proszę nam ją w skrócie przybliżyć. Tak, jedną z przeszkód małżeńskich jest przeszkoda święceń. Chodzi w ramach niej o święcenia w stopniu diakona, prezbitera oraz biskupa. Natomiast, jak już jest wiadome, od niektórych przeszkód istnieje możliwość udzielenia dyspensy, i tak też jest przy tejże przeszkodzie, a wynika to z tego, iż źródłem jej jest prawo stanowione przez człowieka, nie zaś prawo Boże. Jaka obowiązuje procedura przy udzieleniu tej dyspensy? Znowu pokrótce: zwykle udziela jej Stolica Apostolska, ale są wyjątki. Natomiast z praktyki już w trakcie procesu bierze się pod uwagę różne okoliczności, jak: kwestia wieku, okoliczności w ogóle przyjęcia święceń, aktualna życiowa sytuacja. Zatem czy można konkludować, iż brane są pod uwagę podobne czynniki jak w kościelnym procesie o nieważność zawartego małżeńskiego związku? Nie do końca. I tak, odnośnie do wieku – to pod

  Przede wszystkim to z kościelnego prawa karnego na czoło wysuwa się zasada, wedle której: każde przestępstwo jest grzechem, ale nie każdy grzech jest już przestępstwem. Pojawia się stąd pytanie: czy zasadę tą można odnieść w jakiś sposób też do kościelnego prawa małżeńskiego? Aby odpowiedzieć na to pytanie posłużymy się kilkoma przykładami. Jednym z tytułów, na podstawie którego można prowadzić jak i orzec nieważność małżeństwa jest symulacja (wykluczenie). Spośród jej różnych form na uwagę zasługują zwłaszcza dwie, a to: wykluczenie potomstwa oraz wykluczenie wierności . Bardzo często, chociaż proces prowadzony jest na podstawie tych dwóch, bądź jednej przyczyn, to zapada Wyrok negatywny. A wynika to nie tylko z faktu braku dowodów, dzięki którym można udowodnić tą/te przyczyny, co z faktu, iż w ogóle żaden z tych tytułów nie zachodzi, chociaż jakaś ich namiastka w czasie trwania małżeńskiego związku miała miejsce. Przechodząc do szczegółów. Może być sytuacja, kiedy np. jedna

  Już kilka razy przedmiotem naszych analiz uczyniliśmy takie okoliczności, które wg motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus Papieża Franciszka czynią możliwym przeprowadzenie procesu drogą postępowania skróconego. Dla przypomnienia, były nimi: fakt nieoczekiwanej ciąży, krótki czas trwania małżeństwa oraz relacja pozamałżeńska. Obecnie jako przedmiot kolejnego rozważania uczynimy: aborcję dokonaną dla uniknięcia zrodzenia dziecka; brak wiary, który może doprowadzić do symulacji zgody , bądź błędu, zawarcie małżeńskiego związku z przyczyny całkowicie obcej małżeństwu. Naturalnie nie są to wszystkie okoliczności, jakie Prawodawca wymienia, ale też nie można pominąć, iż On sam nie podaje jakiegoś zamkniętego ich katalogu. Aktualnie wybraliśmy te, gdyż nie należą one do prostych. Odnośnie do dokonania aborcji. Sam fakt jej dokonania wcale nie przesądza od razu o nieważności małżeństwa. Abstrahując od oceny moralnej, to wydaje się, iż zachodzi różnica - w kontekście nieważności związk

  Między innymi w kanonie dotyczącym symulacji (czyli wykluczenia) Prawodawca użył dwóch sformułowań: istotne przymioty małżeństwa oraz elementy małżeństwa . Na pewno nie jest tak, iż jest to tylko zbyteczne powtórzenie, albowiem pod oba sformułowania podchodzą dwie różne rzeczywistości. I tę kwestię uczynimy przedmiotem naszych aktualnych rozważań. Prawodawca w treści kan. 1056 KPK podaje, co „kryje się” pod stwierdzeniem istotnych przymiotów. Są nimi jedność oraz nierozerwalność. Jedność oznacza nic innego jak małżeństwo pomiędzy jedną kobietą a jednym mężczyzną. Przy tym w woli pełniejszego obrazu to dzięki treści kan. 1096 §1 KPK można dojść do takiego ujęcia jedności. Zaś nierozerwalność to nic innego jak dozgonność. Z kolei, mówiąc o elementach małżeństwa to mamy tutaj na myśli: wierność, potomstwo. Po raz kolejny celem posiadania pełniejszego obrazu warto zagłębić się w pewien szczegół, a mianowicie w relację pomiędzy jednością a wiernością. Wierność zakłada czystość małżeń

  Rozważaliśmy już sytuacje raczej nie rokujące na pozytywny Wyrok, a to w świetle niezdol ności natury psychicznej oraz wykluczenia, czyli symulacji. Obecnie w tym samym kierunku prześledzimy zawarcie małżeństwa pod wpływem przymusu i bojaźni oraz podstępne wprowadzenie w błąd . Jednym z tytułów, na podstawie którego może przebiegać kościelny proces małżeński jest przymus i bojaźń (szczególnie w formie tzw. bojaźni szacunkowej – np. na linii dzieci a rodzice). Aby jednak mówić o prawdziwym przymusie oraz bojaźni to przymus musi mieć swoje źródło na zewnątrz względem Strony przymuszanej. Oznacza to, iż, gdy przymus usytuowany jest wewnątrz, inaczej, to „z wnętrza” pochodzi przymus (np. pewne rodzaje zaburzonej osobowości), czyli, jeśli źródło dla tej przyczyny nie jest umiejscowione na zewnątrz, to gdy proces przebiega z przymusu i bojaźni trudno będzie mówić o pozytywnym Wyroku, gdyż istota tej prawnej przyczyny nie zostanie udowodniona. Czymś innym jest sytuacja, gdy – wła

  Czy można orzec nieważność kościelnego małżeństwa z racji na uzależnienia? Można na tak postawione pytanie udzielić niejako podwójnej odpowiedzi: i tak, i nie. Tak, gdyż uzależnienia można rozpatrywać w aspekcie chociażby jednej przyczyn nieważności, tj. niezdolności natury psychicznej . Natomiast – nie, gdyż nie ma takiego tytułu jak uzależnienia. Odpowiedziała Pani, że uzależnienia można rozpatrywać chociażby z jednego tytułu. Czy oznacza to zatem, że są jeszcze inne przyczyny, pod które można byłoby podpiąć uzależnienia? Tak, inną przyczyną, podstawą może być podstępne wprowadzenie w błąd . Ale, co to dokładnie oznacza w praktyce. Tzn.: czy winno ograniczyć się do jednego tylko tytułu? A co się stanie, gdy jednak nie będzie on trafny? A może są jeszcze jakieś inne zasady, które regulują takie ew. wybory? Tutaj uczyniliśmy wzmiankę o dwóch tytułach. Z jednej strony, nic nie stoi na przeszkodzie, aby prowadzić proces nawet z kilku tytułów, czyli w tym

  Na istotę podstępu składają się następujące elementy: cel, jaki przyświeca Sprawcy podstępu ; przedmiot podstępu ; postawa Ofiary wobec treści podstępu . Z kolei przy symulacji (całkowitej, bądź częściowej) warto zaakcentować szczególnie jej treść. Stąd, gdy zestawi się obie wady zgody małżeńskiej to pojawią się pewne pytania, a szczególnie to: dlaczego nie zawsze dochodzi do stwierdzenia zasadności podstępnego wprowadzenia w błąd . Odnośnie do celu ( podstęp ), to jest nim wejście w związek małżeński kosztem prawdy, którą powinien znać przyszły Współmałżonek, zatem nie inne cele. I tutaj pojawia się już różnica, gdyż może być tak, iż przy symulacji treść jej może owszem zostać nieznana dla drugiej Strony, a to w tym celu, aby weszła Ona w małżeński związek (np. symulacja całkowita), ale niekoniecznie. Zatem obwarowanie przy podstępie jest większe, a czy jest to zasadne, to można o tym polemizować. Można bowiem wyobrazić sobie taką sytuację, gdy Symulujący (